Easystarter

Γενικές πληροφορίες

Ο Πρασινόφρυνος κινδυνεύει με εξαφάνιση από το νησί της Ιθάκης! Βοηθήστε μας να αποκαταστήσουμε το βιότοπό του με την κατασκευή λιμνών ειδικών προδιαγραφών και να τον σώσουμε πριν είναι πολύ αργά!

Το είδος

Ο Πρασινόφρυνος (Bufotes viridis - παλιότερα Bufo viridis) είναι νυκτόβιος βάτραχος της οικογένειας Bufonidae. Εξαπλώνεται στην ηπειρωτική Ελλάδα, στην Πελοπόννησο, την Εύβοια, την Κρήτη, σε νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. Ο Πρασινόφρυνος προστατεύεται από: α) την Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παράρτημα IV), β) το Προεδρικό Διάταγμα υπ’αρ.67, ΦΕΚ 23/Α/30-1-81 (Πίνακας Β’) και γ) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα II). Πρόκειται για φρύνο μεσαίου μεγέθους με τελικό μήκος που δεν ξεπερνά τα 10cm. Χρησιμοποιεί υδάτινες μάζες μόνο κατά την αναπαραγωγική περίοδο για την εναπόθεση και γονιμοποίηση των αυγών και μετά το πέρας αυτής εγκαταλείπει το νερό και ακολουθεί χερσαία διαβίωση. Οι γυρίνοι παραμένουν στο νερό έως ότου μεταμορφωθούν πλήρως και εγκαταλείπουν το νερό τέλη άνοιξης έως μέσα καλοκαιριού.

Ο Πρασινόφρυνος, όπως όλα τα αμφίβια, καταλαμβάνει σημαντική θέση στο τροφικό πλέγμα ενός οικοσυστήματος. Αποτελεί σημαντικό θηρευτή αρθροπόδων και ασπόνδυλων γενικά, αλλά και θήραμα μεγαλύτερων, σημαντικών και προστατευόμενων ζώων, όπως διάφορων πτηνών, ερπετών και θηλαστικών. Ταυτόχρονα αποτελεί δείκτη καλής ποιότητας επιφανειακών υδάτων και υγιών οικοσυστημάτων.

Ο Πρασινόφρυνος στην Ιθάκη

Στην Ιθάκη η παρουσία του Πρασινόφρυνου αναφέρεται σε παλιότερες δημοσιεύσεις με τελευταίες αυτές του Cyrén (1935) και του Keymar (1986). Ο πληθυσμός του νησιού, σύμφωνα με τις δημοσιεύσεις αλλά και με μαρτυρίες των κατοίκων, φαίνεται πως άρχισε να μειώνεται δραματικά κατά τη δεκαετία του ’80. Έκτοτε, δεν υπήρξε καμία επιβεβαιωμένη καταγραφή του είδους και η απουσία του από παλιότερες θέσεις αναπαραγωγής γινόταν όλο και περισσότερο αισθητή. Το είδος θεωρήθηκε εξαφανισμένο ή σε κρίσιμο κίνδυνο εξαφάνισης μετά από σχετική μελέτη στο νησί (Broggi, 2009).

Ευχάριστη έκπληξη!

Στις 24/3/2016 κάτοικος της Ανωγής επικοινώνησε μαζί μας στέλνοντας μια φωτογραφία αμφιβίου, το οποίο είχε προσφάτως βρεθεί και συλληφθεί από τον ίδιο στην περιοχή. Στη φωτογραφία απεικονίζονται ξεκάθαρα τα χαρακτηριστικά του αμφιβίου και αναμφίβολα πρόκειται για Πρασινόφρυνο! Στις 19/9/2016 κάτοικος από το Βαθύ φωτογραφίζει ακόμα έναν Πρσινόφρυνο και έρχεται σε επικοινωνία με μας.

Οι φωτογραφίες του είδους αποτελούν ένδειξη παρουσίας υπολειμματικού πληθυσμού στο νησί της Ιθάκης. Αυτό υποδεικνύει ότι το είδος καταφέρνει ακόμα και επιβιώνει παρά τη δραματική συρρίκνωση του συνολικού πληθυσμού, όμως ταυτόχρονα γίνεται φανερό πως βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης από το νησί.

Το σχέδιο διάσωσης

Μια οργανωμένη προσπάθεια διατήρησης του Πρασινόφρυνου στο νησί και αύξησης του πληθυσμού του κρίνεται σκόπιμη και αναγκαία, με παρέμβαση και αποκατάσταση του βιοτόπου του. Η ενίσχυση του πληθυσμού του είδους δεν συνιστάται να πραγματοποιηθεί με μεταφορά και εισαγωγή ατόμων του είδους από άλλες περιοχές (εμπλουτισμός), καθώς ενδέχεται ο πληθυσμός του νησιού να διαφοροποιείται γενετικά από άλλους. Άλλωστε, δεν θα είχε κανένα νόημα η μεταφορά φρύνων σε έναν υποβαθμισμένο για το είδος βιότοπο. Συνεπώς, η ορθότερη αντιμετώπιση διαχείρισης του υπολειμματικού αυτού πληθυσμού, με σκοπό την ενίσχυσή του, κρίνεται η δημιουργία κατάλληλων θέσεων αναπαραγωγής, δηλαδή τεχνητών μικρολιμνών με τεχνικές και υλικά φιλικά προς το περιβάλλον. Η κατασκευή των μικρολιμνών είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθεί με μεγάλη προσοχή και παρουσία ειδικού για να ακολουθηθούν πιστά οι προδιαγραφές κατασκευής μικρολιμνών άγριας ζωής και να αποφευχθούν λάθη τα οποία θα μπορούσαν να φέρουν μέχρι και τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά.

Το κόστος για μία μικρολίμνη αυτών των προδιαγραφών ανέρχεται στα 500 ευρώ, καθώς χρειάζονται κατάλληλα υλικά, όπως ειδικό υπόστρωμα liner και ειδικό γεωύφασμα. Οι εργασίες κατασκευής των λιμνών θα πραγματοποιηθούν από εθελοντές.

Βοηθήστε μας λοιπόν να συγκεντρώσουμε τα χρήματα για να κατασκευάσουμε 5 λιμνούλες με τις σωστές προδιαγραφές, ώστε να εξασφαλίσουμε τη διατήρηση του Πρασινόφρυνου στο νησί της Ιθάκης πριν είναι πολύ αργά! Οι λιμνούλες αυτές θα βοηθήσουν και την υπόλοιπη πανίδα του νησιού, είτε άμεσα με την παρουσία του νερού, είτε έμμεσα με την αύξηση του πληθυσμού του Πρασινόφρυνου και της βιοποικιλότητας του νησιού γενικά.

Ποιοι είμαστε:
Η ομάδα που έχει αναλάβει την πρωτοβουλία αυτή για τη διάσωση του Πρασινόφρυνου στην Ιθάκη συγκροτείται από τον Ηλία Στραχίνη και τον Δημήτρη Αρταβάνη.
Ο Ηλίας Στραχίνης είναι κάτοικος Θεσσαλονίκης, βιολόγος, μέλος της Ελληνικής Ερπετολογικής Εταιρείας (www.herpetofauna.gr)
Ο Δημήτρης Αρταβάνης είναι κάτοικος Ιθάκης, τοπικός ξεναγός του νησιού, γνώστης της τοπικής πανίδας και χλωρίδας (http://www.exploreithaca.gr)

Βιβλιογραφία

Broggi, M. F. (2009): The herpetofauna of Ithaki (Ithaca, Ionian Islands, Greece).- Herpetozoa; 22(1/2): 87-90.

Cyrén, O. (1935): Herpetologisches vom Balkan.-Blätter für Aquarien- und Terrarienkunde, Magdeburg; 46: 129-135.

Keymar, F. (1986): Die Amphibien und Reptilien der ionischen Region (Griechenland). Analyse ihrer rezenten Verbreitungsmuster und Überlegungen zu ihrer Ausbreitungsgeschichte. -ÖHG-Nachrichten (Wien); 8/9: 8-44.